کافه اکسسوری – درحالی‌که بسیاری از ما مهمات منفجرنشده (بمب‌های «مانده» و گلوله‌های ناشی از درگیری را که منفجر نکرده‌اند) با جنگ‌هایی که مدت‌هاست به پایان رسیده‌اند مرتبط می‌دانیم، اما برای مردم لائوس به ویژه کشاورزان قهوه لائوس این امر بسیار واقعی است.
لائوس، در جنوب شرقی آسیا، کشوری محصور در خشکی است که با ویتنام، چین، کامبوج، تایلند و میانمار همسایه است. این کشور بمباران‌شده‌ترین کشور در طول تاریخ است. درنتیجه، تقریباً نیمی از زمین‌های کشاورزی مناسب آن کاملاً غیرقابل استفاده است.
هر روز در لائوس، مهمات منفجرنشده (UXO) در سراسر کشور پیدا و پاکسازی می‌شود؛ اما قهوه چه نقشی در این میان دارد؛ زیرا این کشور هرروزه هر چه بیشتر زمین‌های قابل‌استفاده را پس می‌گیرد؟
«جنگ مخفی» در سرتاسر مرز ویتنام
لائوس، به‌طور رسمی جمهوری دموکراتیک خلق لائو، کشوری باریک و طولانی است که بیش از ۷ میلیون نفر در آن زندگی می‌کنند. مرزهای شرقی و جنوبی آن در مسیر معروف به نام «هوشی مین» قرار دارد که مسیر اصلی تأمین نیرو در ویتنام در جنگ ویتنام بود.
درنتیجه این، هواپیماهای آمریکایی بین سال‌های ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۳ بیش از ۵۸۰ هزار مأموریت بمب‌گذاری بر فراز لائوس انجام دادند. نیروهای آمریکایی بیش از ۲۷۰ میلیون بمب را در لائوس ریختند تا در تلاش برای جلوگیری از عملیات تأمین ویتنام شمالی باشد.
این کار در یک بمب‌گذاری هر هشت دقیقه و هرروز و به مدت ۹ سال کامل انجام می‌شد. امروزه اعتقاد بر این است که در سراسر لائوس حدود ۸۰ میلیون بمب وجود دارد که هرگز منفجر نشد. بسیاری از این بمب‌ها در هوا به «بمب‌های» کوچک‌تر تقسیم می‌شوند، بدون منفجرشدن به زمین برخورد می‌کنند و درحالی‌که گیاهان و درختان در اطراف آن‌ها رشد می‌کنند، دست‌نخورده باقی می‌مانند.
این مأموریت‌های بمب‌گذاری عمدتاً توسط سیا سازماندهی‌شده بود و تا سال ۱۹۶۹ به‌طور رسمی برای مردم شناخته‌شده نبود و از آن زمان به‌عنوان «جنگ مخفی» نامیده می‌شود.
امروزه، اقتصاد لائوتی به‌ویژه به معدن و کشاورزی ازجمله قهوه وابسته است. UXO مانع بزرگی در برابر هر دو بخش است. این همچنان یک چالش بزرگ بشردوستانه و اقتصادی – اجتماعی است که به کمبود مزمن امنیت غذایی و زمین کمک می‌کند.
بررسی اجمالی قهوه لائوس
از زمان استعمارگران فرانسوی در اوایل دهه ۱۹۰۰ مهاجرها لائوس را تأسیس کردند، لائوس یک کشور تولیدکننده قهوه بوده است. تولید قهوه پس از ترک فرانسه و دوباره در جریان جنگ ویتنام کاهش یافت. بااین‌حال، پس از جنگ، بسیاری از کشاورزان خرده‌مالک به مزارع بزرگ و رهاشده قهوه بازگشتند.
در ۴۵ سال پس‌ازآن، لائوس صنعت پر رونق قهوه را تأسیس کرد که صادرات آن به کشورهای مهم مصرف‌کننده ازجمله آلمان و ایالات‌متحده انجام می‌شود. امروز بعد از ویتنام و اندونزی سومین تولیدکننده بزرگ قهوه در جنوب شرقی آسیا است.
Khamsai Inthavong یک مشاور زنجیره ارزش کشاورزی در لائوس می‌گوید که قهوه بیش از ۵۰ هزار خانواده کشاورز را در سراسر کشور پشتیبانی می‌کند. به گفته وی، ۹۵ درصد از تمام قهوه‌های لائوس در کوهستانی فلات بولاون، در جنوب تولید می‌شود.
بااین‌حال، وی اضافه می‌کند: «کشاورزان قهوه در لائوس یکی از خطرناک‌ترین مشاغل جهان را دارند.»
محل رشد قهوه لائوس
قهوه در ارتفاعات رشد می‌کند و مناطقی مانند فلات Bolaven را برای تولیدکنندگان ایدئال می‌کند. بااین‌حال، این مناطق کوهستانی قسمت عمده‌ای از مرز لائوتی را تشکیل می‌دهند که به‌عنوان بخشی از مسیر هوشی مین توسط نیروهای ویتنام شمالی به‌طورمعمول عبور می‌شد.
در طول جنگ ویتنام، بیش از دو میلیون بمب خوشه‌ای در مناطقی در امتداد مرز، جایی که نیروهای ویتنامی در آنجا پنهان می‌شدند، ریخته شد.
جای تعجب نیست که این امر عملاً صنعت قهوه لائوتی را نابود کرد؛ و درحالی‌که از آن زمان این صنعت بهبودیافته است، دهه‌ها پس‌ازآن، UXO دسترسی امن به بسیاری از این زمین‌های کشاورزی غنی را محدود می‌کند.
رئیس داک چونگ، دهکده‌ای که در استان سکونگ در جنوب شرقی لائوس است، می‌گوید: «برای ما سخت است که تولید قهوه خود را گسترش دهیم. زمین باید توسط آژانس‌های تخلیه بمب پاکسازی شود اما ما از روستاهای اصلی خیلی فاصله داریم. آن‌ها برای پاک کردن اینجا نمی‌آیند.»
مایکل وود، بنیانگذار fi-lan’thro-pe (سازمانی که با کشاورزان قهوه در لائوس و ویتنام کار می‌کند)، می‌افزاید: «برای بسیاری از کشاورزان فقیر قهوه در لائوس، چاره‌ای نیست جز اینکه به خطر انداختن زندگی خود برای پرورش قهوه در زمین کار کنند.»
منبع: perfect daily grind
تنظیم و گردآوری بهنام حاتم جعفری
کافه اکسسوری را در اینستاگرام نیز دنبال کنید.
