کافه اکسسوری – درحالیکه بسیاری از ما مهمات منفجرنشده (بمبهای «مانده» و گلولههای ناشی از درگیری را که منفجر نکردهاند) با جنگهایی که مدتهاست به پایان رسیدهاند مرتبط میدانیم، اما برای مردم لائوس و کشاورزان قهوه لائوس این امر بسیار واقعی است.
تأثیر منفجر کردن در انجمنهای کشاورزی روستایی و قهوه لائوس
UXO در لائوس ۲۵٪ از روستاهای ۱۵ استان از ۱۸ استان کشور را تحت تأثیر قرار میدهد. سالانه بیش از ۳۰۰ نفر جان خود را از دست میدهند. در کل، تخمین زده شده است که از سال ۱۹۷۳ تاکنون ۱۲۰۰۰ نفر توسط UXO کشته یا زخمی شدهاند.
برنارد فرانک از USAID به مدت ۳۰ سال با بازماندگان UXO و مین در لائوس، کامبوج، آنگولا و سریلانکا کار کرده است. وی خاطرنشان کرد که تأثیر یک سانحه UXO بهویژه در مناطق روستایی به ویژه کشاورزی قهوه لائوس میتواند ویرانگر باشد.
برنارد توضیح میدهد: «کسانی که در جوامع دوردست هستند هنوز توانبخشی جسمی، محصولات کمکی و حمایت روانی اجتماعی لازم برای غلبه بر آسیب حادثه بمبهای منفجر نشده را دریافت نمیکنند.»
وی میافزاید که قربانیان یک سانحه UXO «درد مزمن طولانیمدت و ضربه روانی شامل اضطراب، استرس، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه» را تجربه میکنند.
تأثیرات UXO بر روی زنان نیز قابلتوجه است. درحالیکه مردان و پسران اکثریت قربانیان لائوس هستند، زنان و دخترانی که بهطور مستقیم توسط انفجار منفجر میشوند به دلیل معلولیتهای خود با تبعیض و انزوا مواجه میشوند.
بعلاوه، برنارد توضیح میدهد که زنان نیز از تأثیر غیرمستقیم تصادفات منفجر نشده رنج میبرند. وی میگوید: «در صورت صدمه شدید اعضای خانواده مرد، زنان و دختران مسئولیت مراقبت از خانواده را به دوش میکشند و با قبول بیشتر مسئولیت کار کشاورزی قهوه لائوس با تهدیدات بیشتر UXO روبرو میشوند.»
پاکسازی بمبها: یک فرآیند طراحی
برای بسیاری، راهحل آشکار UXO بهسادگی پاکسازی بمبها است. بااینحال، به همین سادگی نیست.
گروه مشاوره مین (MAG) یک موسسه خیریه انگلستان است که مینهای زمینی، مهمات خوشهای و بمبهای منفجرنشده را در سراسر جهان ردیابی و از بین میبرد. آنها از سال ۱۹۹۴ در لائوس کار میکنند.
ترخیص کالا از گمرک UXO یک فرایند روشمند و درعینحال دردناک و آهسته است و خطری بزرگ برای افرادی که آن را انجام میدهند را به دنبال دارد. «مینزدایی» دستی شامل بررسی میدانهای مین به متر با استفاده از فلزیابها و انواع ابزار حفاری است. هرروز، حدود ۳۰۰۰ نفر در سراسر کشور بررسی و پاکسازی UXO میکنند که هزینه تقریبی آنها ۳۰۰۰ دلار در هکتار است.
سارا گورینگ مسئول برنامه MAG در لائوس میگوید: «پاکسازی بیشتر در فصل مرطوب و زمینهای سخت و جنگلهای انبوه با مشکل روبرو میشود.
معدن کاری کل کشور زمان قابلتوجهی طول خواهد کشید و اگرچه تعداد آنها در حال کاهش است، اما همچنان زخمیها و مرگها اتفاق میافتد.»
دولت لائوتی اظهار داشته است که تلاش دارد تا پایان سال ۲۰۲۰ همه UXO را از زمینهای کشاورزی پاک کند. بااینحال، تاکنون، فقط حدود ۲۵٪ از افراد متضرر از پاکسازی بمب بهرهمند شدهاند.
علاوه بر این، موارد پیشبینینشده دیگری نیز وجود داشته است. بهعنوانمثال، در ژوئیه ۲۰۱۸، یک سد برق آبی در منطقه قهوه زنی Attapeu در جنوب لائوس، نزدیک مرز کامبوج ترکید. این مقدار ۵ میلیارد مترمکعب آب را بهسرعت از منطقه عبور داد.
این تعداد کاملاً ناشناخته مواد منفجرنشده کشف و توزیع مجدد آنها در مناطق قبلاً پاکسازی شده انجام شد. در مورد اینکه مینها کجا رفتهاند قطعیتی وجود ندارد و بهطور مؤثر اقدامات ترخیص در بیشتر مناطق در حال تنظیم مجدد است.
قهوه لائوس خاص در مناطق جدید
در دهه ۱۹۵۰، بیشتر قهوههای موجود در فلات Bolaven بهطور خاص با روبوستا و عربیکای کاتیمور جایگزین شد و اولویت عملکرد و مقاومت گیاه نسبت به کیفیت محصول بود. بااینحال، از سال ۲۰۱۴، دولت لائوتی کاشت گسترده انواع عربیکا باارزش بالاتر را برای پاسخگویی به تقاضای جهانی قهوههای ویژه تبلیغ کرده است.
تولید در مناطق کوهستانی استانهای مرکزی و شمالی کشور گسترشیافته و برخی مناطق جنگلی برای کشت قهوه پاکسازی شده است. بااینحال، این مناطق حاصلخیز همچنین محلی است که در آن شدیدترین بمبگذاری صورت گرفته است.
خوشبختانه، درحالیکه بسیاری از این کشاورزان با همه چالشها روبرو هستند، تعدادی از ابتکارات توسعه مداوم وجود دارد که از گسترش بخش قهوه کشور برای بهبود معیشت کشاورزان پشتیبانی میکند.
نگاه به آینده
ترخیص UXO در لائوس توسط سازمانهای بینالمللی متعددی در استرالیا، نیوزیلند، کانادا، اتحادیه اروپا، نروژ، کره جنوبی و ایالاتمتحده پشتیبانی و تأمین میشود.
در سال ۲۰۱۶، رئیسجمهور آمریکا باراک اوباما از لائوس بازدید کرد. او اولین رئیسجمهور آمریکا بود که چنین کاری کرد. وی در هنگام بازدید خود، مردم لائوس را به دلیل “جنگ مخفی” و منفجر شدن موشکهای غیرنظامی متعصب به رسمیت شناخت و از آنها عذرخواهی کرد که باعث اندوه و ویرانی بسیاری شده است. وی متعهد شد ۹۰ میلیون دلار به ترکیب UXo و پشتیبانی بیشتر به لائوس کمک کند.
برای قهوه در لائوس، امید این است که کشاورزان سرانجام بتوانند تأثیر جنگی را که ۴۵ سال پیش به پایان رسیده است، از بین ببرند و به سمت رشد اقتصادی امن پیش روند.
منبع: perfect daily grind
تنظیم و گردآوری بهنام حاتم جعفری
کافه اکسسوری را در اینستاگرام نیز دنبال کنید.