کافه اکسسوری – روشهای دمآوری دستی قهوه جدای مزیتهای ارزان بودن به دلیل سهولت در دمآوری از محبوبیت ویژهای در میان علاقهمندان به قهوه برخوردار است و موجب میشود تا افراد مبتدی نیز بهراحتی در منزل قهوهای مطلوب و خوشآیند دم کنند. در این یادداشت توضیح مختصری در مورد انواع روشهای دمآوری قهوه ارائه میدهیم تا با شناخت صحیح این روشها برای خودتان در منزل قهوهای بهصرفه و مطلوب دمآوری کنید.
کمکس
در سال ۱۹۴۱ شیمیدان و مخترع آلمانی پیتر جی شلبو «کمکس» را بهعنوان یکی از چندین اختراع ارزشمند خود اختراع و ثبت کرد. وی برای نخستین بار نمونه اولیه قهوه ساز Chemex را در نمایشگاه جهانی نیویورک در سال ۱۹۳۹ به نمایش گذاشت و دو سال بعد، شرکت Chemex را برای تولید و بازاریابی آن تشکیل داد. سبک ظاهری کمکس شبیه به طراحیهای مدرن بود و توسط موزه هنر مدرن مورد تأیید قرار گرفت.
روش دمآوری قهوه در کمکس بهاینترتیب است که با عبور آب از طریق یک بستر قهوه آسیاب شده و یک فیلتر کاغذی، قهوه دمآوری میشود. ازآنجاییکه فیلترهای کاغذی معمولاً ۲۰ تا ۳۰ درصد سنگینتر از فیلترهای معمولی هستند، روغنهای معلق بیشتری را هنگام دم کردن قهوه حفظ کرده و مواد جامد بیشتری را در خود نگه میدارند، درنتیجه یک فنجان قهوه تمیزتر خواهید داشت.
هریو وی ۶۰ (The Hario V60) یکی از روشهای دمآوری دستی قهوه
شرکت ژاپنی شیشه و کریستال هاریو HARIO V60 را در سال ۲۰۱۵ تولید کرد. V60 یک ابزار ساده و مدرن و یکی از روشهای دمآوری دستی قهوه و مناسب برای تهیه قهوه در منزل و کافیشاپ است.
V60 درست همانند نامش یک V شصت درجه است و یک دستگیره در کنارهی آن برای حمل و استفاده آسان دارد.
این وسیله بهطور مستقیم نیاز به برق و شعله ندارد و جزء ابزارها و وسایل مخروطی شکل Cone Shape است که در دسته Pour Over ها قرار میگیرد.
برای تهیه قهوه با این وسیله شما نیاز به قهوه آسیاب شده، آب جوش و فیلتر کاغذی متناسب و مخصوص این ابزار دارید. محصول نهایی این ابزار یک قهوه دمی عالی است.
V60 سه ویژگی دارد که بر توانایی تولید آن تأثیر میگذارد. در مرحله اول، شکل مخروطی آن اجازه میدهد که آب ریخته شده به سمت مرکز دستگاه برود و مدتزمان طولانی با قهوه آسیاب شده در تماس باشد. دومین ویژگی تک حفره بودن آن است، بدان معنی که با تغییر سرعتی که آب در آن ریخته میشود، میتوان طعم قهوه را تغییر داد؛ و سومین ویژگی خطوط خمیده و منحیهای قسمت داخلی آن است که سبب عبور جریان هوا از پشت فیلتر و عصارهگیری و دمآوری بهتر و همچنین مانع پر شدن سریع آب هنگام دمآوری میشود.
ابتدا V60 در جنس سرامیک و شیشه تولید میشد و سپس گونه پلاستیکی و سرانجام فلزی آنهم به بازار آمد. نسخه مسی این وسیله برای هدایت حرارت مناسبتر است و این امر باعث میشود تا گرما بهتر جریان پیدا کند و درنتیجه عصارهگیری بهتر صورت گیرد.
موج کالیتا یا Kalita Wave
این قهوه ساز چکهای در کشور ژاپن به دنیای قهوه معرفی شد و دارای سطح زیرین صاف است. این طراحی باعث میشود عصارهگیری قهوه یکنواختتر انجام شود. شرکت کالیتا یک شرکت ژاپنی است که از دهه پنجاه تولید تجهیزات قهوه و فیلترهای کاغذ را انجام میدهد. آنها سری قهوهسازهای Kalita Wave را در سال ۲۰۱۰ طراحی و تولید کردند. این دستگاه از نگاه اول شبیه به V60 است اما دارای چندین تفاوت اساسی است.
برخلاف V60، Kalita Wave دارای یک کف صاف و دارای سه سوراخ استخراج است که هرگونه هدایت آب در بستر قهوه را از بین میبرد و جریان آب را از طریق قهوه آسیاب شده کند میکند، برای یک فنجان قهوه ترد و موجدار، قطرهچکان تماس کمی با فیلتر دارد، دمای آن را ثابت نگه میدارد و آب را بهطور مساوی پراکنده میکند.
به لطف کف صاف آن، جریان آب به روشی پایدارتر و قابل پیشبینیتر از سایر روشهای دستی محدودشده است. این امر باعث میشود بسترهای مسطحتری برای عصارهگیری بیشتر عطروطعم از قهوه مهیا شود.
جنس موج کالیتا فلزی است و مثل موکاپات روی اجاقگاز قرار میگیرد. علاوه بر این موج کالیتا در جنس شیشه و سرامیک هم طراحی و تولید میشود.
دستگاه اروپرس یکی از روشهای دمآوری دستی قهوه
ایروپرس (Aeropress) نیز به عنوان یکی از روشهای دمآوری دستی قهوه از معروفترین دستگاههای تهیه قهوه است. اساس کار این دستگاه بر پایه استفاده از فشار در تهیه قهوه است. اروپرس شامل دو سیلندر پلاستیکی است؛ یک سیلندر بهعنوان هوابند در سیلندر بزرگتر مانند سرنگ قرار دارد. در اروپرس بسته به میزان درشتی دانههای قهوه، آب در دمای ۹۲ تا ۹۶ با فشار و جریانی ثابت از داخل دانههای آسیاب شده قهوه عبور میکند تا طعم و عطر قهوه را استخراج کند. اروپرس توسط آلن آدلر (Alan Adler) در سال ۲۰۰۵ اختراع شد. قهوه بسته به میزان درشتی قهوه خردشده و شدت موردنیاز، اشباع میشود و با فشار سرنگ در سیلندر از فیلتر عبور میکند. فیلتر مورداستفاده شامل فیلتر اروپرس یا فیلتر فلزی دیسک مانند است. قهوه بهدستآمده از اروپرس ازنظر غلظت و طعم شبیه قهوه اسپرسو است و برای استفاده مکرر نیازمند فشار بیشتر بر روی فیلتر است.
اما سازوکار استفاده از اروپرس برای دمآوری قهوه چگونه است؟ یادتان باشد قبل از استفاده از اروپرس از تمیز بودن وسیله بهخصوص محفظه فیلتر آن اطمینان حاصل کنید. توصیه میکنیم از دانههای قهوه با درجه رُست یا برشتگی متوسط استفاده کنید. البته با توجه به ذائقه خود میتوانید هر نوع قهوهای را استفاده کنید، چه دانه قهوه برشته ملایم چه برشته زیاد. بهتر است برای کسب بهترین نتیجه در زمان دم کردن، دانههای قهوه را آسیاب کنید و درجه آسیاب مناسب متوسط به پایین (Medium fine) باشد.
کافه اکسسوری را در اینستاگرام نیز دنبال کنید.