کافه اکسسوری – قهوه ساز موکاپات نام دستگاهی است که بسیاری از دوستداران قهوه با آن آشنایی دارند و بعید است کسانی که اهل دم کردن و خوردن قهوه به صورت مدام هستند با این دستگاه و کارایی آن آشنا نباشند. فلسفه به وجود آمدن این دستگاه هم همانند دستگاه اسپرسو ساز برای آسان‌تر کردن روال کار و دم‌آوری قهوه بوده است و بر همین اساس بسیار سریع با اقبال عمومی مواجه شد. در این مقاله به تاریخچه پیدایش و نحوه کار با این دستگاه قهوه ساز آشنا می‌شویم.
قهوه ساز موکاپات چیست
قهوه ساز موکاپات در حقیقت نماد طراحی Art Deco و البته نمادی از فرهنگ قهوه نوشی در ایتالیا است. موکاپات خیلی زود مورد توجه میلیون‌ها نفر از سرتاسر دنیا قرار گرفت و برای درست کردن قهوه اسپرسو و طرز تهیه انواع قهوه با پایه اسپرسو به آن اعتماد شد. بااین‌همه به نظر می‌رسد کمتر کسی از تأثیر موکاپات بر فرهنگ قهوه نوشی در دنیا باخبر باشد. در حقیقت این قهوه ساز باعث ایجاد یک تحول بزرگ در فرایند و سازوکار دم‌آوری قهوه در خانه‌ها شد.
یک اختراع از فرهنگ ایتالیایی قهوه
موکاپات در ایتالیا اختراع شد و به‌سرعت تبدیل به یک روند پیشرو در صنعت قهوه ایتالیا شد. قهوه برای اولین بار در قرن شانزدهم میلادی به‌عنوان یک کالای لوکس و گران‌قیمت وارد ایتالیا شد و به همین سبب افراد مرفه به نوشیدن قهوه در کافه‌های تجاری روی آوردند. در این کافه‌ها قهوه با روش‌های دم‌آوری داغ در قوری آماده و سرو می‌شد.
افزایش تقاضا برای نوشیدن قهوه باعث شد که مخترعان به دنبال روش‌هایی برای درست کردن بهتر و خوش‌طعم‌تر قهوه باشند. اختراع دستگاه اسپرسو ساز بیزرا در آن سال‌ها اگرچه هنوز یک وسیله کامل نبود و نقایصی مانند تلخی بیش‌ازحد قهوه اسپرسو داشت اما طرز درست کردن قهوه اسپرسو انقلابی در صنعت نوشیدنی قهوه در دنیا به شمار می‌آید. این روش جدید زمان استخراج قهوه را بهبود بخشیده و آن را کمتر کرد؛ و در این روش فنجان قهوه تازه با سرعت بیشتری آماده و سرو می‌شد.
عصاره گیری در قهوه ساز موکاپات
یک نمونه از عصاره‌گیری قهوه تحت فشار ماشین‌های اسپرسو ساز هستند که با جوشاندن آب تحت فشار کار می‌کنند و بخارآب را از میان دانه‌های آسیاب شده قهوه عبور می‌دهند. این روش یک عصاره قهوه با طعم قوی تولید می‌کند که برای مصرف سریع و فوری مناسب است.
ازآنجایی‌که این دستگاه‌های اسپرسو ساز اولیه بزرگ بودند، فقط برای استفاده تجاری استفاده می‌شدند. در کافه‌های سبک آمریکایی، مشتری‌ها به حالت ایستاده پشت پیشخوان، فنجان قهوه‌شان را سفارش می‌دادند. بااین‌همه در جوامع صنعتی به‌طور فزاینده‌ای، این سرویس سریع برای کارگرانی که سرعت دم‌آوری و سرو قهوه برایشان اهمیت زیادی داشت ایده‌ای بود که تا به امروز ادامه دارد.
فراگیری دم‌آوری سریع قهوه با موکاپات
با ورود به دهه پنجاه میلادی و رونق اقتصادی ایتالیا، مصرف‌گرایی نیز، در این کشور به‌سرعت گسترش پیدا کرد و راحتی و زندگی مرفه در خانه‌های ایتالیایی رواج یافت. در این زمان بود که روش‌های سنتی دم‌آوری قهوه رو به افول گذاشت و درنتیجه تقاضا برای خرید دستگاه‌های اسپرسو ساز تجاری در خانه‌ها افزایش پیدا کرد.
در این زمان بود که آلفونسو بیالیتی موکاپات را اختراع کرد. درحالی‌که موکاپات در سال ۱۹۳۳ اختراع شد در سال‌های بعد و در زمان رونق اقتصادی ایتالیا سود زیادی از این اختراع نصیب آلفونسو بیالیتی شد.
دم‌آوری قهوه با دستگاه موکاپات روشی ارزان و کارآمد محسوب می‌شد و البته نامش را از شهر موچا یا موکا که بندری در یمن و از جمله نخستین خاستگاه‌های صادرات قهوه به اروپا بود وام گرفت.
تا پیش‌ازاین ثروتمندان ایتالیایی از یک نوع قوری قهوه ساز از جنس نقره استفاده می‌کردند که چندان همه‌گیر نبود. اختراع موکاپات باعث شد تا همه ایتالیایی‌ها بتوانند یک قوری قهوه ساز با قیمت مناسب در منزل داشته باشند که کار با آن بسیار آسان بود.
قهوه ساز موکاپات
موکاپات برای استفاده روی اجاق‌گاز طراحی شده و دارای سه قسمت اصلی است. روش کار موکاپات به این صورت است که برای کسب بهترین نتیجه حتماً باید از دانه قهوه متوسط تا تیره برشته شده استفاده کنید و دانه‌های قهوه را در زمان آماده‌سازی قهوه آسیاب کنید. درجه آسیاب را ریز تا متوسط انتخاب کنید.
ابتدا محفظه پایین قهوه ساز را تا لبه دریچه اطمینان با آب سرد پر کنید. سپس محفظه مربوط به پودر دستگاه را در محل خود قرار دهید و با پودر قهوه پر کنید. توجه داشته باشید نیازی به اعمال فشار روی پودر قهوه و فشردن آن نیست.
محفظه بالای قهوه ساز را روی آن قرار دهید و بچرخانید تا محکم بسته شود. سپس موکاپات را روی شعله ملایم قرار دهید. بعد از چند دقیقه آب موجود در محفظه پایین به جوش آمده و پس از عبور با فشار از داخل پودر قهوه؛ قهوه عصاره‌گیری شده در محفظه بالا جمع می‌شود. بعدازآن که تمام آب به محفظه بالا انتقال پیدا کرد قهوه‌جوش را از روی شعله برداشته و بلافاصله قهوه را درون فنجان بریزید. اگرچه موکاپات خامه قهوه را به شما نمی‌دهد اما یک شات قهوه اسپرسو به شما می‌دهد و همین امر به رواج نوشیدن قهوه اسپرسو در سرتاسر دنیا کمک زیادی کرده است.
فراگیری قهوه ساز موکاپات در جهان
تا دهه ۱۹۵۰ میلادی بیالیتی تبدیل به یکی از تجار برجسته تولیدکننده موکاپات در سرتاسر جهان شد و در بازارهای جهانی تجارت خود را تثبیت کرد. در اواخر قرن بیستم فروش موکاپات در سرتاسر دنیا به بیش از ۲۲۰ میلیون رسید. البته گفتنی است که جوامع ایتالیایی در سرتاسر دنیا، در دم‌آوری قهوه به سبک ایتالیایی نقش پررنگی داشتند.
حالا دیگر مثل ایتالیا، قهوه در سراسر جهان تبدیل به یک کالای ارزان‌قیمت شده بود و عادت مصرف قهوه در بازارهای نوظهور مسیر تکاملی خود را طی می‌کرد. برای مثال در ایالات‌متحده و انگلیس اضافه کردن شیر برای تهیه کاپوچینو و کافه لاته با موکاپات بیشتر از ایتالیا رایج بود و هنوز هم هست.
دستگاه‌های مدرن و انقلاب دم‌آوری قهوه با موکاپات
دستگاه‌های موکاپات و اسپرسو ساز هر دو با همپوشانی یکدیگر به گسترش فرهنگ نوشیدن قهوه اسپرسو در سرتاسر دنیا کمک کردند. دستگاه‌های اسپرسو مدرن هم از نوآوری موکاپات الهام گرفتند و از نظرحجم کوچک‌تر شدند تا برای استفاده در منزل هم مناسب باشند.
با روی کار آمدن موج سوم قهوه، بسیاری از علاقه‌مندان به قهوه به استفاده از سایر دستگاه‌هایی رو آوردند. روش‌های مختلفی برای دم‌آوری وجود دارد (دم‌آوری قهوه با کمکس، غوطه‌وری، دم‌آوری قطره‌ای و غیره). همچنین طیف فزاینده‌ای از دستگاه ای رقیب موکاپات در بازار موجود هستند. با استفاده از متغیرها، مصرف‌کنندگان می‌توانند با استفاده از دستگاه‌های مختلف کیفیت مختلفی را از دانه‌های قهوه به دست بیاورند.
میراث قهوه ساز موکاپات
شاید جالب باشد که بدانید حدود سه سال پیش در چنین روزهایی فرزندان بیالیتی جسد پدرشان را بعد از سوزاندن در یک کتری موکاپات ریختند تا میراث بیالیتی برای همیشه در تاریخ قهوه نوشی دنیا برای همیشه جاودانه شود.
کافه اکسسوری را در اینستاگرام نیز دنبال کنید.
