کافه اکسسوری – دانههای قهوه عربیکا و روبوستا بیشک بیشترین گسترگی و تنوع را در دنیای قهوه دارند. ازلحاظ گیاهشناسی بیش از ۱۰۰ گونه گیاهی گیاه قهوه در جهان شناسایی شده است، اما این دو گونه بیشترین تولید، فروش و محبوبیت را در میان این گونهها دارند؛ اما سؤال اینجاست که این دو گونه چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند و چگونه میتوان آنها را از هم شناخت؟ در این یادداشت به موارد تفاوت این دو گونه قهوه میپردازیم.
تفاوت در طعم و عطر
نخستین تفاوت در دانه روبوستا و عربیکا عطروطعم این دو قهوه است. دانههای روبوستا (Robusta) به داشتن طعم و عطری شبیه به لاستیک سوخته (burnt tires or rubbery) مشهور هستند بهگونهای که این عطر حتی زمان آسیاب شدن نیز قابل تشخیص است. در مقابل دانههای عربیکا (Arabica) عطر دلنشینتر و خوشایندتری دارند.
میزان کافئین در دانههای قهوه عربیکا و روبوستا
دانههای روبوستا تقریباً دو برابر عربیکا کافئین دارند و همین امر موجب طعم تلختر روبوستا نسبت به دانه عربیکاست. ازلحاظ درصدی روبوستا حدود ۲.۷ درصد و دانه عربیکا در حدود ۱.۵ درصد کافئین دارد.
میزان قند و چربی
میزان قند موجود در دانه عربیکا تقریباً دو برابر دانه روبوستا است و ازلحاظ چربی چیزی حدود ۶۰ درصد بیشتر از میزان موجود در دانه روبوستا اندازهگیری شده است و این تفاوت شیمیایی توجیه مناسبی برای داشتن طعم مطبوعتر در دانه قهوه عربیکاست.
قیمت دانههای قهوه
ازنظر قیمت در بورسهای جهانی دانههای عربیکا حداقل معمولاً به قیمتی دو برابر بیشتر از روبوستا معامله میشوند.
کاشت و داشت و برداشت
گونه روبوستا راحتتر مورد زراعت قرار میگیرد و میزان محصولی که در هر هکتار به دست میآید بیشتر از گونه عربیکا است. همچنین دانه روبوستا نسبت به آفات زراعی و بیماریها مقاومتر است. نکته جالب این است که میزان بیشتر کافئین موجود در دانهی روبوستا، نوعی سد دفاعی در برابر آفات محسوب میشود.
میزان کرما در قهوه دمآوری شده
امروزه در اکثر اسپرسوهای تولید کشور ایتالیا درصدی روبوستا استفاده میشود که علت این امر ایجاد کرمای بیشتر دانههای روبوستا است.
شکل ظاهری قهوه عربیکا و روبوستا
از لحاظ شکل ظاهری دانه روبوستا گرد و مدورتر هستند درحالیکه دانه عربیکا بیضیشکل هستند.
ارتفاع گیاه و محل رویش
گیاه عربیکا در ارتفاعی بالاتر نسبت به گونه Robusta رشد میکند و ارتفاع آن بین ۲.۵ تا ۴.۵ متر است درحالیکه گیاه روبوستا ارتفاعی معادل ۴.۵ تا ۶.۵ متر پیدا میکند و در ارتفاعی پایینتر نسبت به گونه عربیکا پرورش مییابد.
میزان کشت و تولید
دانه قهوه Arabica در حدود ۷۰ درصد محصول تولیدی کشورهای پرورش قهوه را به خود اختصاص داده است و بزرگترین کشور تولیدکننده گیاه عربیکا در این میان برزیل است؛ اما ۳۰ درصد باقیمانده به پرورش گیاه روبوستا اختصاص دارد که کشور ویتنام بزرگترین تولیدکننده آن شناخته میشود.
کافه اکسسوری را در اینستاگرام نیز دنبال کنید.